Boekenweek; bij ons in de familie ... is perfectionisme een erfstuk

Het thema van deze boekenweek “bij ons in de familie” spreekt mij zowel persoonlijk als professioneel erg aan. Iedereen heeft een familie en iedereen heeft in zijn jeugd te maken gehad met gezinsdynamieken.

Als perfectionismecoach kom ik vele verhalen tegen die terug te herleiden zijn naar patronen van perfectionisme binnen families. Hieronder enkele voorbeelden:

"Mijn vader had dit patroon en ik heb dat overgenomen"
Patronen van perfectionisme kunnen van generatie op generatie worden doorgegeven. Je bent vaak niet de enige die erdoor belemmerd wordt, omdat ouders en zelfs ook grootouders deze copingstijl hadden en er daardoor ook niet een ander voorbeeld is geweest. Kinderen leren veel door observatie en nadoen van belangrijke personen in hun leven. Je kunt je voorstellen dat wanneer ouders hier zelf mee te kampen hebben, dit gedrag wordt gekopieerd.

"Mijn moeder was erg ziek, dus ik ben voor haar gaan zorgen"
Er kunnen omstandigheden zijn binnen een gezin, waardoor iemand perfectionistisch gedrag is gaan ontwikkelen. Dit kan o.a. ontstaan bij een scheiding tussen ouders, een ziekte van een ouder of een (emotioneel) afwezige ouder. Het kind voelt zich (onbewust) verantwoordelijk om de zorg op zich te nemen.

"Toen ik 7 jaar was verhuisden we vanwege het werk van mijn vader naar Duitsland. Daar kwam ik in een totaal nieuwe omgeving, ik sprak de taal niet, kende de mensen niet en voelde me niet thuis"
Bij een grote verandering van omgeving, zoals een verhuizing kan er zo veel op een kind afkomen dat het zich onveilig voelt. Denk aan een andere woning, leren kennen van nieuwe vrienden, een andere school, etc. Om met deze verandering om te kunnen gaan, kan het perfectionistische gedrag (dat vaak al aanwezig is) versterkt worden.

"Bij ons thuis was het motto: werken, niet zeuren en altijd doorgaan!"
Bepaalde ‘leefregels’ of uitspraken die mensen in de directe omgeving hebben gemaakt, kunnen eraan bijdragen dat je niet ok bent als je daar niet aan voldoet. Perfectionistisch gedrag kan daarmee aangewakkerd worden.

Overigens zijn dit enkele voorbeelden van de relatie tussen perfectionistisch gedrag en familiesystemen. Het ontstaan van patronen is vaak een complex samenspel van meerdere factoren en vindt onbewust plaats.

Spreekt jou het onderwerp “perfectionisme in families” ook aan?

Dan heb ik een paar interessante boekentips voor je om je verder in deze onderwerpen te verdiepen:

- Zeg me dat ik oké ben – Marcel Hendrckx

- Niet perfect toch tevreden – Liesbet Boone

- De Fontein – Els van Stein

Veel leesplezier!